ΔΩΡΕΑΝ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΑΝΩ ΤΩΝ 30€ ΕΝΤΟΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Τα προσχολικά χρόνια είναι και τα πιο καθοριστικά όσων αφορά στη γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού. Από τις πρώτες κιόλας ημέρες, το νεογέννητο αρχίζει να επεξεργάζεται γλωσσικούς ήχους από το οικείο του περιβάλλον και να τους αναγνωρίζει, με άλλα λόγια εξασκείται στο να αναγνωρίζει την ‘μητρική’ του γλώσσα.
Το να μιλάμε στα παιδιά μας, ανεξάρτητα από το αν μπορούν ακόμη να παράγουν λόγο ή όχι, καθώς και οι πολλές επαναλήψεις που κάνουμε είναι το χρυσό κλειδί για την κατάκτηση της Γλώσσας.
–Πως βοηθάμε λοιπόν το παιδί μας να μάθει να επικοινωνεί στη μητρική του γλώσσα αλλά και να εξοικειώνεται και με μια ξένη γλώσσα, ώπως για παράδειγμα τα αγγλικά, στη τόσο σημαντική αυτή ηλικία αλλά και αργότερα;,
Με τον πιο απλό και ίσως πιο στοργικό τρόπο: την από κοινού ανάγνωση παιδικών βιβλίων.
–Καθόμαστε δίπλα-δίπλα με το παιδί,
άρα εξασφαλίζουμε και τη σωματική εγγύτητα που ηρεμεί το παιδί. Ένα ήρεμο παιδί, πάντα προσέχει καλύτερα.
–Έχουμε ένα σταθερό πρόγραμμα και προσπαθούμε να μην παρεκκλίνουμε.
Όταν ξέρει το παιδί τι να περιμένει από μας και πότε, τότε νιώθει ασφάλεια π.χ. πριν τον ύπνο καθιερώνουμε μια ‘ιεροτελεστία’ επιλογής βιβλίων και τα διαβάζουμε μαζί στο κρεβάτι. Ένα παιδί που νιώθει ασφάλεια, συγκεντρώνεται καλύτερα.
–Διαλέγουμε μαζί τα παιδικά βιβλία,
για να γίνουν εξ αρχής τα παιδιά κοινωνοί σε αυτή την πολύτιμη γλωσσική, γνωστική και κοινωνική εμπειρία. Όπως και με το φαγητό, θέλουμε να τους δώσουμε επιλογές για να δούμε τι θα διαλέξουν. Ένα παιδί που νιώθει ότι επέλεξε μόνο του το βιβλίο, συμμετέχει με περισσότερο ενδιαφέρον.
–Διαβάζουμε δυνατά,
απέξω δηλαδή, κι όσο γίνεται πιο καθαρά. Οι γλωσσικοί ήχοι του περιβάλλοντος τους πρώτους 9-12 μήνες θα γίνει η ‘παλέτα των γλωσσικών ήχων’ που το παιδί θα εξασκηθεί να αναγνωρίζει και να προφέρει (εν αντίθεση με ήχους ξένων γλωσσών). Όσο περισσότερο διαβάζουμε βιβλία σε μια δεύτερη γλώσσα σε αυτή την πολύ μικρή ηλικία, τόσο πιο εύκολο θα είναι αργότερα να μάθει αυτή τη γλώσσα και να αναγνωρίζει τους ήχους της ώστε να μπορέσει και να τους παράγει, να έχει δηλαδή μια προφορά παραπλήσια με παιδιά που μεγαλώνουν με αυτή τη γλώσσα ως μητρική.
–Διαβάζουμε με ενδιαφέρον για την πλοκή και τους χαρακτήρες,
αλλάζοντας τη φωνή μας ώστε να κάνουμε το κείμενο πιο ζωντανό. Σε κανέναν δεν αρέσει η μονοτονία, πόσο μάλλον στα παιδιά που αποζητούν διαρκώς νέα ερεθίσματα. Ανάλογα και με την ηλικία, το παιδί άλλοτε απλά δείχνει εικόνες, επαναλαμβάνει, συμπληρώνει, ρωτάει ή απλά ακούει. Σκοπός είναι να εμπλακεί το παιδί στη διαδικασία, έστω κι αν του άρεσε μόνο μια εικόνα την οποία συνοδεύουμε από μία αστεία φωνοποίηση:
–Τα βιβλία αρχίζουν και τελειώνουν στο εξώφυλλο.
Μιλάμε για τις εικόνες και αναρωτιόμαστε ποια είναι η ιστορία που θα ακολουθήσει. Εκεί μπορούμε να ρωτήσουμε: Who is this? Is this a fox? Look at the red fox! What do you think is happening here with the foxes? Is this fox happy? Ή για πιο μεγάλα παιδιά: What do you think this story is about? What happens in the end? Δεν είναι απαραίτητο το παιδί να απαντήσει στα Αγγλικά αν δεν είναι η μητρική του γλώσσα. Πολλές φορές το παιδί μπορεί να κατανοεί την ερώτηση, αλλά να μην μπορεί να απαντήσει, οπότε και χρησιμοποιεί τη γλώσσα με την οποία νιώθει πιο άνετα. Το νόημα των ερωτήσεων είναι να κινήσουμε το ενδιαφέρον για το βιβλίο—να δώσουμε δηλαδή ακούσματα (στην αρχή λέξεις, μετά φράσεις και τέλος προτάσεις) που επαναλαμβάνονται.
–Τα βιβλία αρχίζουν και τελειώνουν στο εξώφυλλο.
Μιλάμε για τις εικόνες και αναρωτιόμαστε ποια είναι η ιστορία που θα ακολουθήσει. Εκεί μπορούμε να ρωτήσουμε: Who is this? Is this a fox? Look at the red fox! What do you think is happening here with the foxes? Is this fox happy? Ή για πιο μεγάλα παιδιά: What do you think this story is about? What happens in the end? Δεν είναι απαραίτητο το παιδί να απαντήσει στα Αγγλικά αν δεν είναι η μητρική του γλώσσα. Πολλές φορές το παιδί μπορεί να κατανοεί την ερώτηση, αλλά να μην μπορεί να απαντήσει, οπότε και χρησιμοποιεί τη γλώσσα με την οποία νιώθει πιο άνετα. Το νόημα των ερωτήσεων είναι να κινήσουμε το ενδιαφέρον για το βιβλίο—να δώσουμε δηλαδή ακούσματα (στην αρχή λέξεις, μετά φράσεις και τέλος προτάσεις) που επαναλαμβάνονται.
–Διαβάζουμε μία ιστορία πολλες φορές.
Θυμάστε πόσες φορές σας άρεσε να ακούτε την ίδια ιστορία κάθε βράδυ; Η επανάληψη γνωστού κειμένου δίνει μια αίσθηση ασφάλειας, αλλά κυρίως αυξάνει την κατανόηση και κατ’επέκταση την ευχαρίστηση. Οι επαναλήψεις, όσο βαρετές και να φαίνονται, βοηθούν τα παιδιά να χτίσουν το λεξιλόγιο, τα φωνολογικά και μορφοσυντακτικά στοιχεία μιας γλώσσας. Οι λέξεις που μαθαίνει ένα παιδί σε πολύ μικρή ηλικία, όχι μόνο κυριολεκτικά πλάθουν το μυαλό τους, αλλά επηρεάζουν και τις μετέπειτα γλωσσικές τους δεξιότητες.
–Εξηγούμε μόνο μερικές λέξεις κάθε φορά.
Στόχος μας δεν να μεταφράσουμε ολόκληρο το κείμενο για το παιδί—αυτό άλλωστε δεν είναι εφικτό ούτε στη μητρική γλώσσα. Σε κάθε ανάγνωση του ίδιου κειμένου ανακαλύπτουμε κάτι καινούριο για το κείμενο αυτό. Πολλά βιβλία χρησιμοποιούν ομοιοκαταληξία και λεκτικά παιχνίδια εστιάζοντας έτσι έμμεσα σε συγκεκριμένες λέξεις σε κάθε σελίδα. Με τις συχνές επαναλήψεις, το παιδί έχει περισσότερες πιθανότητες να πει ή να μαντέψει την επόμενη λέξη όταν αυτή κάνει ομοιοκαταληξία με μια προηγούμενη. Αυτό βοηθάει στην εκμάθηση και απομνημόνευση των λέξεων, χτίζοντας το λεξιλόγιο σταδιακά όπως γίνεται και με τη μητρική μας γλώσσα.
–Δεν απογοητευόμαστε, δεν σταματάμε!
Η γλωσσική τροφοδότηση στα παιδιά, ειδικά σε ηλικίες που δεν παράγουν ακόμη γλώσσα π.χ. τον πρώτο χρόνο, είναι η πιο καθοριστική συμβολή μας στην γλωσσική τους ανάπτυξη. Σε αυτή την ηλικία τα παιδιά χρησιμοποιούν διαφορετικούς μηχανισμούς όταν μαθαίνουν από ότι στην υπόλοιπη τους ζωή. Αυτά που μαθαίνουν σε πολύ μικρή ηλικία θα επηρεάσουν τον τρόπο που αργότερα θα διαχειριστούν τις νέες γνώσεις και πληροφορίες. Τέλος τα παιδιά, ειδικά σε αυτή την ηλικία, μαθαίνουν καλύτερα από την ενεργή αλληλεπίδραση με ενηλίκους παρά από την παθητική έκθεση στην τηλεόραση ή άλλα μέσα. Η παθητική ενασχόληση με πολυμέσα μπορεί να βοηθήσει με το λεξιλόγιο και την κατανόηση σε μεγαλύτερες ηλικίες. Γι’αυτό συνεχίζουμε να τους μιλάμε και να τους διαβάζουμε ακόμη κι αν φαινομενικά δεν αλληλεπιδρούν ακόμη.
Kαλή διάθεση, 15 λεπτά κι ένα ξενόγλωσσο βιβλίο στα χέρια είναι ένα ανεκτίμητο δώρο για το παιδί σας, είτε μιλάτε την ξένη γλώσσα άπταιστα είτε ‘οχι!
Αλεξάνδρα Ιωαννίδου, PhD
2) Οι εκδηλώσεις θα φωτογραφηθούν και θα βιντεοσκοπηθούν.
3) Σε περίπτωση επικαιροποίησης των πρωτοκόλλων ασφαλείας και υγιεινής για τον COVID-19, ενδέχεται να υπάρξουν αλλαγές είτε σε σχέση με τη διεξαγωγή της εκδήλωσης είτε σε σχέση με τον αριθμό των συμμετεχόντων.
